عشق در روانشناسی همیشه یکی از موضوعات بسیار بحث برانگیز بوده است. روانشناسان بسیاری در مورد عشق و روانشناسی عشق واقعی نظریه‌های متفاوتی ارائه کرده‌اند که بسیاری از آن‌ها در سطوح بالایی از درک عشق قرار دارد؛ از این رو برای کسب این سطح از ادراک در عشق، باید در وهله اول به بلوغ روانی خوبی رسیده باشید؛ از این رو من در این مطلب با معرفی روانشناسی عشق واقعی و نظریه رولو می (روانشناس آمریکایی که جزو نظریه پردازان اصلی در رویکرد انسان گرا و اگزیستیالیست محسوب می‌شود.) به شما در راستای کسب این بلوغ و پیدا کردن عشق واقعی زندگی‌تان کمک میکنم.

روانشناسی عشق چیست؟

روانشناسی عشق که یکی از انواع روانشناسی است، علم شناخت عوامل و فرآیندهایی‌ست که در نهایت به افراد کمک می‌کند با شناخت عشق واقعی زندگی، از سایر مسیرهای نافرجامی که به عشق‌های پوچ منتهی می‌شود فاصله بگیرند. روانشناسی عشق واقعی با بررسی و تحلیل تمام جوانب راهنمای انسان‌ها در انتخاب عشقی با بیشترین سازگاری و تناسب است که در انتها به یک ازدواج موفق ختم می‌شود.

مشخصه‌های جذابیت حقیقی از دید روانشناسی عشق

از جمله مولفه‌های مهم ثابت شده در روانشناسی عشق پسر به دختر و بالعکس که در سایر شاخه‌های روانشناسی همچون روانشناسی شخصیت موضوع بحث برانگیزی است، جذابیت است. درست یا غلط اکثر افراد همواره به دنبال راه و روشی هستند تا از طریق آن بتوانند در نظر جنس مخالف جذاب جلوه کنند؛ اما به راستی مولفه‌های واقعی جذابیت چیست و جذاب واقعی کیست؟

طبق تحقیقات انجام شده در حوزه روانشناسی عشق مردها و زن‌ها، به طور کلی معیارهای جذابیت واقعی و عاشق شدن فرد در قالب 5 ویژگی شناسایی شده است.

هوش مهم‌تر از جذابیت ظاهری است!

برخلاف جو حاکم بر اکثریت جامعه درباره اهمیت و تاثیر زیبایی ظاهری در جذب افراد، جالب است بدانید پژوهش‌ها نشان می‌دهد که مردان به زنان باهوش بیشتر جذب می‌شوند. زیبایی ظاهری شاید در نگاه اول مردان را مجذوب خود کند؛ اما قطعا برای تداوم این امر کافی نیست؛ مانند بوتیک لباس فروشی که با ویترین زیبای خود شما را در لحظه اول جذب می‌کند؛ اما پس از ورود به بوتیک متوجه می‌شود این زیبایی فقط به ویترین مغازه محدود شده و داخل آن هیچ جذابیتی ندارد.

به طور کلی زنان باهوش و تحصیل کرده به دلیل اینکه عزت نفس و اعتماد بیشتری از حضور در اجتماع کسب می‌کنند در نظر مردان جذاب‌ترند.

شادی و غرور، دو مولفه جذابیت در زن و مرد

حالت و احساسی که از چهره شما بازتاب می‌شود یکی دیگر از عوامل موثر در افزایش جذابیت است. پژوهش‌های محققان در حوزه روانشناسی عشق روی دو گروه زن و مرد اثبات می‌کند زنان شاد در نظر مردان و مردان مغرور در نظر زنان از جذابیت بیشتری برخوردارند. همچنین حالت چهره خجالت زده نیز از جمله مواردی است که در نظر دو گروه زن و مرد نمره بالایی در جذابیت دارد. 

نقش مهم زبان بدن در جذب افراد

داشتن زبان بدن و حرکات بدنی مثل تکان دادن دست‌ها نیز در جلب توجه افراد تاثیرگذار است؛ یافته‌های حوزه روانشناسی نیز بر اثبات این فرضیه تاکید داشته و می‌گوید طی یکی از تحقیقات انجام شده روی انسان‌ها در روانشناسی زن و مرد، مردان و زنان به دیدار مجدد کسانی که دست‌هایشان را تکان می‌دهند تمایل بیشتری دارند. در حقیقت حرکات دست، بدن و به طور کلی ارتباطات غیرکلامی احساس صمیمیت را در افراد افزایش می‌دهد.

تفاوت بیشتر، جذابیت کمتر

ممکن است تصویر شما از عشق چیزی باشد که اغلب در کتاب‌ها و فیلم‌های عاشقانه دیده‌اید؛ در حالی که برخلاف آنچه در این بسترها به مخاطب القا شده که تفاوت‌های بیشتر بین زن و مرد را عامل جذابیت بیشتر می‌داند، شباهت بیشتر در شروع یک رابطه عاشقانه تاثیر گذارتر است. در واقع داشتن تجربیات و جهان بینی‌های مشابه و مشترک حکم جرقه‌ای برای جذب و شروع رابطه عاشقانه میان افراد است؛ چرا در چنین وضعیتی افراد احساس صمیمیت و نزدیکی بیشتری با هم خواهند داشت.

خودتان را لو ندهید

پنجمین مولفه جذابیت در روانشناسی عشق پسر به دختر و بالعکس مبهم بودن است. منظور این است که سعی کنید در همان لحظه‌های اولیه آشنایی تمام تفکرات و نظرات خود را درباره یک موضوع به صورت کاملا شفاف به طرف مقابل نگویید؛ اصطلاحا خودتان را زود لو ندهید. بیان نظرات در هاله‌ای از ابهام ضمن برانگیختن حس کنجکاوی فرد مقابل، جذابیت شما را در نظر او نیز افزایش می‌دهد.

یکی از تحقیقات حوزه روانشناسی نیز این موضوع را تایید کرده و تاکید دارد که زنان به مردانی که نظرات‌شان را غیرشفاف‌تر و مبهم‌تر بیان می‌کنند علاقه بیشتری نشان می‌دهند.

روانشناسی عشق واقعی از دیدگاه رولو می

 رولو می که در ابتدای مطلب به طور مختصر او را به شما معرفی کردم یکی از روانشناسانی است که در مورد عشق نظریات بسیار جالبی ارائه کرده است. او در بیان نظرات خود به چهار نوع عشق در انسان ها اشاره کرده است:

1. میل جنسی
2. اروس
3. فیلیا
4. مهرورزی

میل جنسی

میل جنسی که اولین نوع عشق است از نظر رولومی از دوران باستان مانند خوردن و خوابیدن بدیهی انگاشته می‌شود و رولومی آن را منبع شدیدترین لذت و فراگیرترین اضطراب انسان می‌داند. رولومی میل جنسی را نیاز فیزیولوژیکی آدمی دانسته که از طریق آزاد شدن تنش ارضا می‌شود.

اروس

اروس برخلاف میل جنسی از طریق پیوند بادوام با فردی عزیز آفریده می‌شود. اروس در واقع عشق ورزیدن است. در اروس به جز نیاز جنسی، مراقبت و عطوفت نیز وجود دارد؛ یعنی رابطه عاشقانه عمق بیشتری داشته و رابطه عاطفی جدی بین دو نفر برقرار است که سبب شادی و لذت جسمی و روانی در دو طرف خواهد شد؛ در حالی که میل جنسی صرفا میل به لذت بردن و تامین نیاز فیزیولوژیکی بدن است.

در واقع رولومی در این زمینه کلمه رستگاری میل جنسی اشاره می‌کند و به نیاز انسان‌ها برای داشتن یک رابطه پایدار که در ازدواج به وقوع می پیوندد می‌پردازد.

این نوع عشق اثر مستقیمی بر “عزت نفس” شما داشته و در شما احساس ارزشمندی را بیدار می‌کند.

شما در عشق‌های اروسی احساس رهایی می‌کنید؛ چون می‌توانید خود واقعی‌تان را به نمایش بگذارید. شما واقعی‌ترین شکل ممکن خود را می‌بینید و همین با ایجاد احساس آرامش در وجودتان، شما را نسبت به همراه خود مهربان کرده و سبب همبستگی بین‌تان می‌شود.

در روانشناسی این نوع عشق به سالم‌ترین عشق بین دو نفر ترجمه شده و شما می‌توانید خود و طرف مقابل‌تان را به احساس دلگرمی و رضایت از زندگی برسانید.

عشق اروس افراد افسرده را به زندگی برگردانده و امید به بودن را در آن‌ها زنده می‌کند.

فیلیا

سومین نوع عشق از نظر رولومی فیلیا یعنی دوستی صمیمانه غیرجنسی بین دو نفر است. این نوع عشق و دوستی می‌تواند بین افراد همجنس نیز اتفاق بیفتد. در واقع رولومی فیلیا را دوستی در ساده‌ترین حالت آن می‌داند. البته که رولومی می‌گوید عشق فیلیا بین دو نفر شرط لازم برای وحدت با دوام آن‌ها و مقدمه‌ای برای عشق اروس است. این نوع عشق می‌تواند بین خواهر و برادر یا فردی که با هم مدت طولانی رابطه دارند اتفاق بیفتد. دو فردی که در فراز و نشیب زندگی دوستی وفادارانه و صمیمانه‌ای با هم داشته و سبب آرامش یکدیگر بوده‌اند هم می‌توانند از این نوع عشق بهره ببرند. در واقع شما با گذشت زمان در این نوع عشق احساس پایداری کرده و از دوستی‌های سطحی و سرگرمی وار فاصله می‌گیرید و معنای حقیقی صمیمیت و لذت آن را تجربه می‌کنید.

مهرورزی

چهارمین نوع دوست داشتن از نظر رولومی مهرورزی است که آن را به صورت “محترم شمردن دیگری، علاقه به رفاه او بدون هر گونه نفعی که بتوان از آن به دست آورد” معنی می‌کند؛ یعنی عشق غیر مشروط و حتی بی طرفانه. این عشق معنوی‌ترین عشق ممکن است؛ مانند عشق خدا به بندگانش و اصلا به ویژگی‌های طرف مقابل وابسته نیست. در این عشق شما بی دلیل طرف مقابل‌تان را دوست دارید، بی دلیل به او مهرورزی می‌کنید، بی دلیل از او مراقبت کرده و بی دلیل مهربان هستید.

عشق مادر به فرزند اغلب از این نوع عشق است. به تعبیر دیگر در این نوع عشق شما یک شادی درونی و معنوی را احساس می‌کنید که سبب آرامش و تسکین قلب شما از یک ویژگی والای انسانی است. در مهرورزی خود شما هم علاوه بر طرف مقابل، از عشق ورزیدن لذت می‌برید.

در واقع رولومی عشق را با توجه به بلوغ روانی افراد در اشکال مختلفی نشان داده است. شما برای اینکه به عشق نگاهی درست داشته باشید، باید ابتدا خود را به درستی شناخته و بتوانید به معنای واقعی به دوستی حقیقی برسید. حال باید بدانیم که در بسیاری از افراد عشق و وابستگی به صورت جابجا تعبیر می‌شود و همین عامل باعث شده است که بسیاری از مردم زمانی که از سر ضعف به کسی وابستگی روانی دارند، نتوانند خود را از این وابستگی بیرون بکشند و اینطور گمان کنند که عاشق شده‌اند. این داستان باعث می‌شود عشق در بسیاری مواقع نه تنها سبب رشد و بالندگی فرد نباشد؛ بلکه باعث شود فرد همیشه و همه جا به عشق به عنوان یک ابزار برای پنهان سازی ترس‌هایش نگاه کند و آن را با زندان یکی بداند.

ما در مجموعه رهایی از رنج یک بخش به عنوان عشق سالم، عشق بیمار داریم که در آن به طور مفصل به مقوله عشق پرداخته‌ایم . شما می‌توانید با تهیه این مجموعه عشق خود و قابلیت خود برای عشق ورزی را سنجیده و با عبور از عشق ناسالم به سمت یک عشق سالم حرکت کنید.