آیا نشانه های اختلال شخصیت وابسته را میدانید؟
اختلال شخصیت وابسته یکی از شایع ترین اختلالات شخصیتی حال حاضر است. این اختلال با احساس درماندگی، تسلیم شدن سریع، احساس نیاز به مراقبت و ناتوانی در تصمیم گیری های روزمره آشکار می شود. زنان و مردان تقریبا به یک میزان در معرض ابتلا به اختلال شخصیت وابسته هستند. احتمال بروز این اختلالات با افزایش سن کاهش پیدا می کند و افراد میانسال کمتر به اختلال شخصیتی دچار می شوند.
اختلال شخصیتی به چه معنا است؟
اختلال شخصیتی نوعی اختلال روانی است که در آن الگوی فکری، عملکردی و رفتاری فرد دچار مشکل می شود. فرد مبتلا به اختلال شخصیت در مورد درک موقعیت های اجتماعی مختلف و برقراری ارتباط با افراد، احساس ناخوشایندی دارد. ناهنجاری های ناشی از اختلال شخصیت باعث بروز مشکلات و محدودیت های قابل توجهی در روابط و فعالیت های اجتماعی مثل حضور در محل کار یا مدرسه می شود.
نکته حائز اهمیت این است که در بعضی موارد فرد متوجه اختلال شخصیتی خود نیست و طرز تفکر و رفتار خود را طبیعی تلقی می کند. حتی ممکن است دیگران را به خاطر چالش های رفتاری به وجود آمده سرزنش کند. اختلالات شخصیتی معمولا در سال های نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می شوند.این اختلالات به شکل های مختلفی ظاهر می شوند، اما اعتقاد پزشکان بر این است که همه ناهنجاری های شخصیتی با دخالت دو عامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می شوند. یکی از انواع اختلال شخصیت، اختلال شخصیت وابسته است.
خدمات روانشناسی فریبا کیانی
اختلال شخصیت وابسته چیست؟
افراد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته از نظر عاطفی بیش از حد به دیگران وابسته هستند و زمان زیادی را صرف جلب رضایت دیگران می کنند. این افراد تمایل دارند رفتار های محتاط گرایانه، منفعل و چسبنده از خود نشان دهند و ترس از جدایی در رفتار های این افراد کاملا مشهود است. سایر ویژگی های رایج این اختلال شخصیتی عبارتند از:
- ناتوانی در تصمیم گیری، حتی تصمیمات کوچک روزمره مثل لباس پوشیدن بدون تایید و نظر دیگران.
- اجتناب از انجام وظایف بزرگسالان و نشان دان رفتار منفعلانه و احساس درماندگی.
- وابستگی بیش از حد به همسر یا دوست برای تصمیم گیری های مهمی مثل انتخاب شغل یا محل زندگی.
- ترس شدید از رها شدن و احساس ویرانی یا درماندگی بعد از قطع رابطه. معمولا این افراد بعد از تمام شدن یک رابطه احساسی، بلافاصله وارد رابطه جدید می شوند.
- حساسیت بیش از حد نسبت به انتقاد دیگران.
- احساس بدبینی و عدم اعتماد به نفس و باور به این که (من) قادر به مراقبت از خودم نیستم.
- اجتناب از مخالفت با دیگران، به دلیل ترس از دادن حمایت یا تایید طرف مقابل.
- ناتوانی در شروع کارهای جدید به دلیل عدم اعتماد به نفس.
- احساس تنهایی.
- تحمل بدرفتاری های دیگران به صورت افراطی.
- در اولویت قرار دادن نیاز دیگران نسبت به نیاز های خود فرد.
- رفتار های ساده لوحانه و خیال پردازی بیش از حد.
دلایل شکل گیری اختلال شخصیت وابسته
اگرچه علت دقیق اختلال شخصیت وابسته مشخص نیست، اما به احتمال زیاد ترکیبی از عوامل بیولوژیکی، رشدی، مزاجی و روانی منجر به این اختلال می شود. اصول تربیتی پدر و مادر نیز می تواند در شکل گیری این اختلال نقش داشته باشد. برخی از محققان بر این باورند که استفاده از اصول مستبدانه یا محافظه کارانه می تواند منجر به ایجاد علائم شخصیتهای وابسته در کودکان شود.
تفاوت اختلال شخصیت وابسته با اختلال شخصیت مرزی
اختلال شخصیت وابسته و اختلال شخصیت مرزی علائم تقریبا یکسانی دارند و هنگام تشخیص باید همه علائم با دقت و ریزبینی بررسی شوند. در اختلال شخصیت مرزی فرد در برابر ترس از رها شدن دست به خشونت میزند و ممکن است احساس پوچی کند. ولی فردی که مبتلا به اختلال شخصیت وابسته است با تسلیم شدن به این ترس پاسخ می دهد و برای حفظ احساس وابستگی در خود فورا به دنبال رابطه دیگری است.
اگر تمام علائم بالا در فرد دیده شود، پزشک با بررسی پرونده پزشکی و احتمالا انجام معاینه فیزیکی، نوع اختلال شخصیتی را به طور دقیق تشخیص می دهد. اگرچه هیچ آزمایش بالینی برای تشخیص اختلالات شخصیتی وجود ندارد، ولی پزشک با انجام آزمایشات مطمئن می شود که علائم ریشه در بیماری جسمانی ندارند.
اگر پزشک هیچ دلیل فیزیکی و جسمانی برای علائم پیدا نکند، فرد را به روانپزشک، روانشناس یا سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی که برای تشخیص و درمان بیماری های روانی آموزش دیده اند ارجاع می دهد. روانشناس یا روانپزشک از ابزار های مصاحبه و ارزیابی های از پیش طراحی شده برای ارزیابی فرد از نظر وجود اختلال شخصیتی استفاده می کند.
درمان اختلال شخصیتی وابسته
مشابه با بسیاری از اختلالات شخصیتی، شخص وابسته در رابطه معمولا به دنبال درمان نمی رود و رفتار های خود را عادی تلقی می کند. در صورتی که اختلالات، روند معمول زندگی این افراد را مختل کند و فرد دیگر قادر به مقابله نباشد، کم کم به فکر درمان می افتد. افراد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته مستعد ابتلا به افسردگی و اضطراب هستند.
روان درمانی روش اصلی درمان اختلال شخصیتی است. هدف از درمان شخصیت وابسته این است که فرد مبتلا فعال تر و مستقل تر شود و بتواند روابط سالم برقرار کند. درمان کوتاه مدت با تمرکز بر رفتار های غیرعادی فرد بیمار انجام می شود. بیمار با اعتماد به روان درمانگر، رفتار های منفعلانه خود را شناسایی و به آن ها رسیدگی می کند.
آموزش قاطعیت یکی از زیر شاخه های درمان شناختی- رفتاری است، که با ایجاد اعتماد به نفس در بیمار نگرش ها و دیدگاه های جدیدی را در مورد خود و رفتار با دیگران به وجود می آورد. تغییرات معنا دار تر در ساختار شخصیتی معمولا از طریق روان درمانی روانکاوانه یا روان پویشی طولانی مدت اتفاق می افتد.
در این نوع درمان دوران کودکی و اصول تربیتی فرد مورد بررسی قرار می گیرند چون ممکن است همین اصول، دلیل شکل گیری مکانیسم های دفاعی، سبک های مقابله ای و الگو های دلبستگی غلط در بیمار باشد. اگر فرد به افسردگی و اضطراب نیز مبتلا باشد، پزشک از دارو برای درمان بهتر کمک می گیرد. ولی دارو ها به خودی خود مشکلات ناشی از اختلال شخصیتی را برطرف نمی کنند.
برای رفع مشکلات درونی و درمان آن ها تنها نیستید.
من، فریبا کیانی، در این مسیر شما را همراهی خواهم کرد.
برای رفع مشکلات درونی و درمان آن ها تنها نیستید.
من، فریبا کیانی، در این مسیر شما را همراهی خواهم کرد.
بهترین کلینیک درمان اختلال شخصیت وابسته
وابستگی بیش از حد عاطفی، زندگی فردی و اجتماعی را تحت تاثیر قرار می دهد. افراد وابسته با کوچک ترین اتفاق در روابط عاطفی دچار تنش می شوند. از طرفی کنترل و درمان اختلالات شخصیتی در مراحل ابتدایی شکل گیری موفقیت آمیز تر است.
هرچه از مدت زمان بروز علائم اختلال شخصیتی بگذرد، فرد بیشتر غرق در رفتار مخرب و منفی خود می شود و پذیرفتن این واقعیت که رفتار او غیر عادی است تقریبا محال به نظر می رسد. با درمان به موقع و کمک گرفتن از شخص متخصص، ناهنجاری ها در ناخودآگاه بیمار ریشه دار نمی شوند.
کلینیک روانشناسی کیانی با در هم آمیختن روانشناسی و ادبیات، در های جدیدی به دنیای مسائل روانشناختی گشوده است. متخصصان این مجموعه با به کارگیری دانش شناختی خود در کنار متد های درمانی افراد زیادی را به زندگی عادی برگردانده اند، به امید روزی که مسائل روانشناختی تابو نباشد و همه افراد درگیری های روانشناختی خود را بیان و در مراحل ابتدایی درمان کنند.در صورتی که دو یا چند مورد از علائم اختلال شخصیت وابسته را در خود احساس می کنید برای دریافت مشاوره آنلاین با کلینیک روانشناسی کیانی در ارتباط باشید.
منبع: mayoclinic
روانشناسی کیانی
دیدگاهتان را بنویسید