شاید بارها و بارها شنیده باشید که برخی ادعا می‌کنند، می‌توانند شخصیت افراد را حدس بزنند و از این مهارت در تشخیص شخصیت دیگران استفاده می‌کنند. یکی از انواع روانشناسی، روانشناسی شخصیت است. در صورتی که به روانشناسی شخصیت مسلط باشید، می‌توانید به سادگی بسیاری از ویژگی‌های شخصیتی افراد مختلف را بشناسید و برخی از آن‌ها را تغییر یا ارتقا دهید. روانشناسی شخصیت می‌تواند در مسائل سازمانی و تغییر مسیر کاری و مالی کارگشا باشد.

یکی از مزایای مراجعه به روانشناس شناخت شخصیت و لایههای پنهانی آن است. ما در مجموعه زن و مرد مقابلت را بشناس به طور مفصل در مورد تیپ‌های شخصیتی زن و مرد، ویژگی‌ها و قابلیت‌های هر کدام در برقراری رابطه‌های کاری و مالی و عاطفی و شناخت نقاط قوت و ضعف خود صحبت کردیم؛ ضمن اینکه می‌توانید راه‌های رسیدن به موفقیت را راحت‌تر طی کنید.

آشنایی با تاریخچه روانشناسی شخصیت

به طور کلی شخصیت و تاریخچه آن به زمان یونان باستان برمی‌گردد آن زمان شخصیت افراد را با مزاج‌های چهارگانه یعنی صفراوی سیاه، صفراوی زرد، بلغم و خون می‌شناختند و براساس این چهار مزاج 4 تیپ شخصیتی با نام‌های سودا، دموی، بلغم و صفرا معرفی کردند. سال‌ها بعد روانشناسی شخصیت تحت تاثیر عوامل تاریخی، محیطی و نظریات رفتاری، گشتالت درمانی و غیره قرار گرفت و با گسترش این حوزه و ارائه نظریات مختلف این روزها به کامل‌ترین منابع روانشناسی شخصیت دسترسی داریم.

روانشناسی شخصیت را با نظریات و دسته بندی‌های کارل گوستاو یونگ، روانشناس سوئیسی شناختیم. یونگ در مورد ابعاد شخصیت زنان و مردان مطالعات زیادی داشته است و یک دسته بندی معروفی در حوزه شخصیت ارائه داده است.

شینودا بولن نیز یکی از گسترش دهندگان روانشناسی یونگ است که بر طبق اصول روانشناسی شخصیت یونگ و دسته بندی جامعی راجع به روانشناسی زن و مرد، یک تیپ شخصیتی منحصر به فرد ارائه داد و آن را به گروه‌های مختلفی دسته بندی کرد. این شخصیت شناسی موجب شده شما بتوانید خود و فرد مقابل‌تان را آنالیز کنید؛ در واقع از طریق روانشناسی شخصیت قدرت پیش بینی پیدا می‌کنید و می‌توانید برای خود راهکارهای مفیدی ایجاد کنید تا کیفیت روابط کاری و احساسی خود را بهبود دهید و درک کنید چرا بسیاری از روابط شما به بن بست می‌رسد.

روانشناسی شخصیت چیست؟

اگر قصد دارید مفاهیم مربوط به روانشناسی شخصیت را درک کنید در ابتدا باید بدانید شخصیت چیست، چه ابعادی دارد و چه تاریخچه و نظریه‌هایی پشت آن نهفته است؟

در اصلی‌ترین منابع روانشناسی، شخصیت را این چنین معنا کردند، شخصیت الگو و صفات نسبتا دائمی از ویژگی‌های منحصر به فرد است که به رفتار شخص ثبات و فردیت می‌بخشد. هر فردی صفاتی دارد که این صفات باعث می‌شود افراد از یکدیگر متمایز شوند

خصلت‌ها، رفتار، آرزوها و سازگاری با محیط از جمله عواملی هستند که از شخصیت تاثیر می‌پذیرند.

فاکتورهای مهم در روانشناسی شخصیت 

فاکتورهای بسیاری در روانشناسی شخصیت مورد ارزیابی قرار می‌گیرند که در ادامه مهم‌ترین آن‌ها را بررسی کردیم.

• بلوغ

بلوغ یکی از دوران مهم زندگی است که تاثیرات بسیاری بر روان، ذهن و شخصیت ما دارد. با بررسی فاکتورها و اتفاقات این دوران می‌توانیم به بررسی پایه‌های شکل‌گیری شخصیت بپردازیم.

• تجربه

تجربیاتی که از محیط، خانواده، مدرسه و جامعه داریم می‌تواند بنیان و اساس شخصیت ما را شکل دهد.

• هم سن و سالان

گروه همسالان تاثیرات بسیاری بر شکل گیری شخصیت ما دارد؛ به همین دلیل بهتر است با افرادی که چارچوب فکری استانداردی دارند در ارتباط باشیم تا شالوده‌های شخصیت‌مان به خوبی رشد کند.

ابعاد مهم در روانشناسی شخصیت

ابعاد مختلفی در روانشناسی شخصیت مورد بررسی قرار می‌گیرند؛ اما آنچه اساس و بنیان روانشناسی شخصیت را تشکیل می‌دهند عبارتند از:

• یکی از مهم‌ترین ابعادی که باید هر شخصیت سالمی آن را دارا باشد انسجام و داشتن یک تصویر تنظیم شده است.
• وجود تفاوت‌ها و شباهت‌هایی که بین رفتارهای انسان های مختلف وجود دارد.
• ویژگی‌های روانی مختلف و متمایز نیز از دیگر ابعاد مهم شخصیت است که در روانشناسی شخصیت مورد بررسی قرار می‌دهد.

تیپ‌های شخصیتی مهم در روانشناسی شخصیت

دو مورد از مهم‌ترین و شناخته شده‌ترین ابعادی که این روزها اکثرا آن را می‌شناسند بعد درون گرایی و برون گرایی است.

برون گرا: افرادی که به دنیای بیرونی، ارتباط، تعامل با دیگران و هم زیستی بیرون علاقه دارند.

درون گرا: افرادی که به ارتباط با دنیای درونی خود، افکار، احساسات و هیجانات درونی خود علاقه دارند.

علاوه بر این دو تیپ‌های شخصیتی مشاور، نوع دوست، منعکس کننده، متفکر، کاریزماتیک و غیره است.

اهمیت و ضرورت روانشناسی شخصیت

با درک روانشناسی شخصیت می‌توانید رفتارهای خود و دیگران را آنالیز کنید و پس از شناخت آن‌ها نسبت به تقویت یا تغییر آن اقدام کنید. روانشناسی شخصیت گامی موثر برای خودشناسی و شناخت دیگران است. با روانشناسی شخصیت می‌توانید ورای رفتار افراد را ببینید و واکنش‌های خود را متناسب با آنچه در باطن دیگران وجود دارد تنظیم کنید.

پس از درک روانشناسی شخصیت می‌توانید ویژگی‌های کلی که به صورت نسل به نسل از گذشتگان به ما منتقل شده است و در ضمیر ناخودآگاه ما نهادینه شده است را بکار گیرید؛ اینگونه می‌توان در زندگی خود معیارهای مناسبی را برگزید و آن‌ها را در روابط عاطفی و کاری خود استفاده کرد؛ به عنوان مثال بعضی از افراد به طور ذاتی مدیران خوبی هستند، آن‌ها می‌توانند به راحتی بر دیگران مسلط شوند و اصول رفتاری هدفمند خوب بلدند. برخی دیگر می‌توانند در روابط عاشقانه خود حرفه‌ای و ظریف عمل کنند. این افراد برای ایجاد رابطه عاطفی و عاشقانه مناسب هستند؛ اما گاهی نمی‌توانند مدیریت و تدبیری برای مسائل مالی و کاری داشته باشند و در این بخش از زندگی خود با مشکلات بسیاری مواجه می‌شوند. برخی دیگر در مذاکره و مهارت های ارتباطی بسیار با استعداد هستند و هوش ارتباطی بالایی دارند. برخی دیگر روحیه مراقبت‌کنندگی بالایی دارند و نمی‌توانند خود را نسبت به دیگران بی‌تفاوت نشان دهند. داشتن و نداشتن احساسات بالا در واقع بخشی از یک تیپ شخصیتی است. روانشناسی شخصیت و به ویژه متدی که شینودا بولن اجرا کرده است، نشان می‌دهد که شما در هر موقعیتی چگونه فکر می‌کنید و در هر موقعیتی چگونه عمل می‌کنید.

تمام مواردی که گفته شد تنها قسمتی از مزایای روانشناسی شخصیت است؛ در نتیجه برای اینکه بتوانید این موارد را در زندگی خود پیاده سازی کنید لازم است روانشناسی شخصیت را درک کنید.

کاربرد روانشناسی شخصیت

روانشناسی شخصیت به شما کمک می‌کند تا درک کنید در مسیر زندگی از چه مسیری و با چه مدل ذهنی به نتیجه برسید. ممکن است بارها برایتان این سوال پیش آمده باشد که چرا دوست‌تان این همه خواهان دارد، یا ببینید که یکی از دوستان‌تان بسیار راحت می‌تواند ذهن دیگران را آنالیز کند و با هر مدل شخصیتی رابطه برقرار کند. ممکن از خود بپرسید در ذهن این افراد چه می‌گذرد که به این مهارت‌ها دسترسی دارند؟

باید بگویم کد ذهنی این افراد را می‌توانید در دوره زن و مرد مقابلت را بشناس بیابید. شما باید به انواع متفاوت فکر، احساس، شهود و رفتار در تیپ‌های شخصیتی مختلف دسترسی داشته باشید تا بفهمید چگونه می‌توان با هوشیاری به آنالیز و پیش بینی اشخاص پرداخت.

به شما پیشنهاد می‌کنم حتما چندین بار این مجموعه را ببینید و سپس به مدت یک ماه دقت و تمرین داشته باشید. به زودی می‌توانید به علم روانشناسی شخصیت دسترسی پیدا کنید.

معرفی نظریات روانشناسی شخصیت

فروید، یونگ و مازلو سه شخصیت مهم در زمینه ارائه نظریات شخصیت هستند که هر کدام از آن‌ها نظریات بسیاری را در این حوزه ارائه دادند و بخشی از شخصیت را مورد ارزیابی قرار دادند.

فروید: او نهاد، خود و فراخود را سه عنصر اصلی وجودی می‌دانست که عملکرد آن‌ها با یکدیگر و تاثیر پذیری آن‌ها از محیط را موجب شکل گیری شخصیت و بروز رفتار می‌دانست.

فروید به بررسی اضطراب و معرفی انواع آن‌ها پرداخت و تعارضات درونی افراد را به بدکارکردی و ایجاد تعارض بین سه عنصر وجودی دانست.

او معتقد بود مکانیزم‌های درونی مختلفی برای سرکوب کردن وجود دارد که هر کدام از آن‌ها به صورت کاملا ضمنی و ناخودآگاه بر لایه‌های عمیق شخصیت افراد تاثیر می‌گذارند.

یونگ: از شاگردان فروید بود و سعی بر انتشار نظریات او داشت و رفته رفته با انجام تحقیقات بیشتر دیدگاه‌های جدید از شخصیت را معرفی کرد.

یونگ معتقد بود شخصیت نه تنها از گذشته تاثیر می‌پذیرد بلکه اتفاقات آینده نیز بر آن‌ها تاثیر گذارند.

مازلو: دید مازلو کاملا انسان گرایانه بود و انسان را منشا و مبدا هر چیزی می‌دانست.

شخصیت و روانشناسی شخصیت حیطه وسیع و گسترده‌ای است که برای درک آن به تحقیق و مطالعات بسیاری نیاز است و اتکا کردن به یک مقاله منطقی نیست.

توصیه می‌شود برای آشنایی بیشتر با دنیای روانشناسی شخصیت حتما دوره‌های تهیه شده در سایت کیانی را بررسی کنید.