افسردگی در نوجوانان
افسردگی می‌تواند در هر سنی بروز یابد و یکی از شایع‌ترین انواع افسردگی، افسردگی در نوجوانان است. یک فرد افسرده ممکن است نتواند به مسائل زندگی خود رسیدگی کند، با مشکلات بسیاری در محیط کار و زندگی شخصی‌اش مواجه شود، طوری که نتواند از تاثیرات آن در امان باشد. حتی گاهی نمی‌تواند مشکلات خود را درک کند و شاید سال‌های زیادی با آن‌ها سر کند و در آن‌ها غرق شود تا جایی که مشکلات خود را بخشی از جریان نرمال زندگی‌شان بداند.
یکی از اشتباهات رایج افراد این است که فکر می‌کنند افسردگی تنها مختص به بزرگسالان است؛ در صورتی که افسردگی در تمامی‌سنین می‌تواند بروز یابد بدون آنکه فرد از آن مطلع باشد. زمانی که یک نوجوان به افسردگی دچار می‌شود احساسات پراکنده و بی‌اساسی را تجربه می‌کند.
افسردگی در نوجوانان چیست؟
افسردگی در نوجوانان یک موضوع جدی است و در صورتی که درمان نشود قطعا تبعات بدتری را در آینده به همراه دارد. آنچه موجب شد در این مقاله در مورد افسردگی در نوجوانان صحبت کنیم حساسیت این دوره از زندگی است. نوجوانان در این سن بلوغ را تجربه می‌کنند، مشکلات هورمونی، گسترش و عمق روابط، تاثیر خانواده و غیره از جمله عواملی است که اگر به درستی درک نشود و تمهیدات لازم در هر مورد انجام نشود قطعا می‌تواند افسردگی در نوجوانان را به همراه داشته باشد.
در نظر داشته باشید که ماهیت افسردگی در نوجوانی یکسان است؛ اما شاید نمود ظاهری افسردگی در نوجوانان پسر در مقایسه با افسردگی در نوجوانان دختر متفاوت باشد که این تفاوت از نوع فرهنگ، برخورد خانواده و تفاوت‌های فردی نشات می‌گیرد.
شما به عنوان خانواده یا نزدیکان نوجوان وظیفه دارید با درک مفهوم افسردگی نوجوانان و یافتن راهکاری مناسب به آن‌ها کمک کنید تا نسلی هدفمند و سالم تربیت شود.
بررسی علائم افسردگی در نوجوانان
نکته مهمی که در بخش علائم افسردگی باید در نظر داشته باشید این است که با توجه به فرهنگ، تفاوت‌های فردی، سبک زندگی و تربیتی علائم می‌تواند به صورت متفاوتی بروز یابد.شناخت این علائم به درمان افسردگی کمک خواهد کرد.
به عنوان مثال در فرهنگ ما گریه کردن برای مرد عیب است(درحالیکه اینگونه نیست و این صرفا در فرهنگ ما بدین صورت است) پس شاید در علائم افسردگی در نوجوانان پسر گریه‌های بی مورد دیده نشود؛ همچنین در مورد دختران شاید مواردی همچون فریاد زدن دیده نشود؛ زیرا در فرهنگ ما برون‌ریزی آن هم بدین صورت برای دختران مناسب نیست.
در ادامه برخی از علائم افسردگی نوجوانان را مرور می‌کنیم:
- کناره گیری از جمع و بروز انزوای اجتماعی که به طرز بارزی مشهود است؛ مثلا ممکن است فرد تا قبل از ابتلا به افسردگی در روابط دوستانه متعددی داشته باشد؛ اما بعد از افسردگی دیگر تمایلی به شرکت در این مناسبات و حضور در جمع‌های دوستانه ندارد و اغلب به تنهایی گرایش دارد.
- احساس ناراحتی مداوم به صورتی که شاهد این تغییر حتی در ظاهر فرد هم هستید. ممکن است دیگر هیچ نشانی از خنده، شادی و حال خوب در نوجوان وجود نداشته باشد و این موضوع با غمگینی همیشگی فرد همراه باشد.
- بروز مشکلات در خواب به صورتی که یا فرد بسیار می‌خوابد و یا اصلا نمی‌خوابد و یا خواب بی‌کیفیتی دارد.
- افت تحصیلی شدید به طوری که نمود آن در نمرات فرد کاملا مشهود است و نوجوان توان کافی برای رشد و پیشرفت ندارد. در این شرایط توصیه‌های معلمان و خانواده نیز در تغییر شرایط فرد اثرگذار نیست.
- تحریک پذیری بالا به نحوی که فرد با کوچک‌ترین صحبتی از کوره در رفته، سر و صدا و واکنش‌های شدیدی از خود بروز می‌دهد. عصبانیت بیش از حد، کتک کاری، فحاشی و ناسزاگویی اغلب در نوجوانان پسر دیده می‌شود.
- احساس گناه و کم ارزشی به نحوی که فرد دائما احساس کند کار اشتباهی انجام داده است و مدام خود را سرزنش کند.
- کمبود انرژی و خستگی دائم که با سن نوجوان همخوانی ندارد؛ زیرا در سنین نوجوانی فرد در پرانرژی‌ترین سال‌های زندگی‌اش به سر می‌برد؛ ولی در حالت افسردگی میزان انرژی نوجوان با سن او همخوانی ندارد.
- مشکل در تمرکز، نوجوان اغلب دچار حواس پرتی است که این حواس پرتی خود را به صورت گم کردن اشیا و یا اشتباه در انجام تکالیف مدرسه نشان می‌دهد.
- نوجوان بی‌انگیزه است و علایق خود را دنبال نمی‌کند؛ مثلا ممکن است قبل از افسردگی به بازی‌های کامپیوتری، ورزش و یا هنری خاص علاقه‌مند بوده؛ ولی بعد از افسردگی علاقه خود را به تمامی‌این موارد از دست بدهد.
- گریه‌های بی‌دلیل و ادامه‌دار که گاهی نوجوان سعی در پنهان کردن آن‌ها دارد.
- حساسیت شدید به انتقاد که با واکنش‌های پرخاشگرایانه همراه است. نوجوان در دوران افسردگی بسیار اعتماد به نفس پایینی دارد و این اعتماد به نفس پایین خود را به صورت عدم پذیرش انتقاد نشان می‌دهد.
- به میل به خودکشی در نوجوانان افسرده بسیار دقت کنید؛ زیرا یکی از اولین و مهم‌ترین کارهایی که این افراد انجام می‌دهند تمایل شدید به خودکشی است.
علت افسردگی در نوجوانان
علل متعددی وجود دارند که می‌توانند موجب بروز افسردگی در نوجوانان شوند؛ به عنوان مثال ژنتیک، محیط اطراف، آسیب‌های دوران کودکی، مشکلات جسمی‌و تغییرات هورمونی و غیره چند مورد از مهم‌ترین مواردی بودند که در ادامه به صورت مفصل در مورد آن‌ها صحبت می‌کنیم.
ژنتیک: سابقه خانوادگی یکی از مهم ترین عواملی است که می‌تواند موجب بروز افسردگی نوجوانی شود.
محیط: سن نوجوانی به سبب وقوع بلوغ یکی از سنین حساس در زندگی فرد است و در صورتی که محیط نتواند به درستی پاسخگوی نیازهای نوجوان باشد قطعا افسردگی ره می‌دهد.
تجربیات دوران کودکی: برخی تجربیات در دوران کودکی آنقدر سخت و سهمگین هستند که اثرات آن تا سال‌ها بعد و حتی تا دوران نوجوانی با فرد همراه هستند؛ مثلا از دست دادن یک عزیز، تجاوز و بی توجهی از جمله مواردی هستند که تبعات آن به صورت افسردگی نوجوانی بروز می‌یابد.
مشکلات جسمی: به هم ریختن هورمون‌ها و بروز برخی بیماری‌های جسمی‌همچون کم خونی، کم کاری غده تیروئید و صدها مشکل دیگر می‌توانند زمینه را برای بروز افسردگی نوجوانی فراهم کند.
راه‌های درمان افسردگی در نوجوانان
درمان افسردگی در نوجوانان به شیوه‌های متفاوتی انجام می‌شود. نوجوان بسیار حساس و شکننده است و برای اینکه روند درمان افسردگی به درستی طی شود باید بتواند از حمایت‌های دیگران به قدر کافی بهره مند شود . برای این منظور بهتر است خانواده به صورت کامل همکاری کنند.
- درمان دارو درمانی یکی از بهترین و مفیدترین درمان‌های این مشکل است. با مراجعه به روانپزشک می‌توانید افسردگی نوجوانی را درمان کنید و به سلامت و شادابی نزدیک شوید.
- افسردگی نوجوانان با روان‌درمانی نیز قابل حل است. نوجوان در نحوه کنار آمدن با احساسات آزاردهنده مشکل دارند؛ در صورتی که با روان‌درمانگر به گفتگو بپردازند و احساسات خود را بیان کنند، می‌توانند به سادگی با هدایت روانشناس از چرخه افسردگی نوجوانی خارج شوند و به آرامش برسند.
- افسردگی نوجوانان وابسته به ارتباطات اجتماعی نامناسب است. سعی کنید فرزند خود از نظر عاطفی حمایت کنید تا نیاز نداشته باشد برای این منظور به دیگران نزدیک شود. زمانی که نوجوان شما خلاء عاطفی داشته باشد این امکان وجود دارد تصمیم بگیرد خلاهای خود را با افراد نامناسبی برطرف کند و همین موضوع سبب ادامه یافتن و تشدید افسردگی او می‌شود.
- توجه به نیازهای نوجوان و زیر سوال نبردن خواسته‌های او می‌تواند یک راهکار مهم و اساسی باشد. زمانی می‌توانید به نوجوان افسرده خود کمک کنید که او را درک کنید؛ زیرا افراد افسرده نمی‌توانند احساس همدلی دیگران را درک کرده و اغلب احساس افسردگی دارند.
- او را به انجام ورزش مستمر تشویق کنید. یک ورزش مستمر باعث می‌شود فرد بتواند به راحتی از زیر بار فشار افسردگی بیرون آمده و خود را نجات دهد.
- داشتن یک برنامه روزمره مستمر، در افزایش احساس ارزشمندی نوجوان بسیار موثر است و می‌تواند در به دست آوردن نتیجه دلخواه موثر باشد.
- والدین باید به صورت غیرمستقیم بر زندگی نوجوان مبتلا به افسردگی نظارت داشته باشند؛ زیرا نوجوانی سن غرور است و نوجوان نمی‌تواند دلیل بسیاری از پیگیری‌های شما را درک کند و بهتر است شما به آن‌ها اجازه دهید غرور نوجوانی خود را حفظ کنند.
- از نوجوان افسرده درخواست‌های غیرمعقول و ایده‌آل‌گرایانه نداشته باشید و کم کاری‌های او را مورد انتقاد قرار ندهید. نوجوان افسرده برای اینکه بتواند با خود کنار بیاید نیاز به تشویق، تایید و پذیرش دارد.
- او را قضاوت نکنید و از او بخواهید ارتباطش با روان درمانگر را حفظ کند و اینگونه یک منبع حمایتی برایش بسازید.
- به تفاوت‌های نوجوان و سبک فکری خود دقت کنید و مسئله فاصله فرهنگی نسل‌ها را یک امر طبیعی بدانید و با آن مقابله نکنید. نوجوان شما به نسل خود و سبک فکری نسل خود تعلق دارد و بنا نیست مانند شما فکر کند.
حال که متوجه شدید افسردگی در نوجوانان چگونه است خوب است در انتها به عنوان نکته پایانی یادآوری کنیم که افسردگی در نوجوانان موضوعی بس مهم است که در صورت عدم درمان تبعات جبران ناپذیری دارد؛ در نتیجه برای جلوگیری از مشکلات احتمالی حتما از یک روانشناس خبره و ماهر که سابقه کاری کافی و تحصیلات دانشگاهی دارد کمک بگیرید.
دیدگاهتان را بنویسید